Το γεγονός ότι ο Philip Kerr έφυγε,δυστυχώς,από την ζωή πριν λίγες μέρες, δίνει μια θλιβερή επικαιρότητα στην παρουσίαση του βιβλίου του.
Και όχι μόνο για το γεγονός ότι έφυγε πολύ νέος, αλλά επειδή,κατά την προσωπική μου γνώμη,είχε πάρα πολλά να γράψει ακόμα. Συγγραφέας πού δεν αναγνωρίστηκε τόσο όσο θα του έπρεπε όσο έζησε.
Και δεν αναγνωρίστηκε όχι από το κοινό,που λάτρεψε τα βιβλία του,που έκαναν αλλεπάλληλες εκδόσεις, αλλά από τους ΄΄ειδικούς΄΄ πού τον κατέταξαν στην κατηγορία ΄΄αστυνομική λογοτεχνία΄΄ και ξεμπέρδεψαν.
Ο Philip Kerr ,όμως,δεν ήταν μόνο αυτό. Με πρόσχημα ή με όχημα,αν θέλετε,την πλοκή του αστυνομικού μυθιστορήματος,έγραψε κάποια από τα πιο καλογραμμένα και πολιτικοποιημένα μυθιστορήματα ,όχι μόνο της εποχής μας, αλλά των τελευταίων 50 χρόνων.
Όταν διάβασα την περίφημη ΄΄Τριλογία του Βερολίνου΄΄,χωρίς να ξέρω τίποτα για τον συγγραφέα,το πρώτο πράγμα που έκανα ήταν να ψάξω να βρω στοιχεία για τον συγγραφέα.Τόσο πολύ με εντυπωσίασε ο τρόπος γραφής του.Νόμιζα ότι ήταν Γερμανός πού έζησε την εποχή που περιγράφει.Τόσο πειστικός είναι στην περιγραφή της εποχής ανάμεσα στο 1936 και στο 1946.Ανακάλυψα ότι είναι Σκοτσέζος, από το Εδιμβούργο, γεννημένος το 1956. Καμία σχέση με την εποχή που περιγράφει.
Το γεγονός ότι όλοι τον αποκαλούσαν μάστορα της ΄΄noir΄΄ λογοτεχνίας,κατά την γνώμη μου,δεν ήταν ικανό να περιγράψει αυτό που έγραφε.Ο Philip Kerr γράφει για την εποχή που περιγράφει στα βιβλία του σαν να έζησε ό ίδιος τότε.Αναπνέει τον αέρα του προπολεμικού αλλά και μεταπολεμικού Βερολίνου. Σας μεταφέρω ένα απόσπασμα που έγραψε για αυτόν ο Κώστας Βαξεβάνης και με το οποίο συμφωνώ απόλυτα.΄΄Μια εύκολη ανάγνωση του έργου του Φίλιπ Κερ, ο οποίος «έφυγε» την Παρασκευή στα 62 χρόνια του, σε οδηγεί στο συμπέρασμα πως ο Σκοτσέζος συγγραφέας τοποθετεί την ιστορία του μέσα στην Ιστορία για να καταλήξει στα καταιγιστικά μυθιστορήματά του. Αυτό όμως θα ήταν εξαιρετικά άδικο τόσο για τον Κερ όσο και για τον τρόπο που συνθέτει τις ιστορίες του με όχημα την Ιστορία.
Θέλω να ξεκαθαρίσω από την αρχή πως στην πραγματικότητα αντιπαθώ τα ιστορικά μυθιστορήματα. Ως άνθρωπος της απόδειξης θεωρώ πως είναι εντελώς αυθαίρετη και πολλές φορές γελοία η περιγραφή ενός ιστορικού προσώπου μέσω της μυθιστορίας.
Όλες αυτές οι φράσεις που μπαίνουν στα στόματα ηρώων της Ιστορίας και (ή ίσως και για να) τους μετατρέπουν σε προσωπικούς ήρωες του συγγραφέα –τον οποίο κανένας δεν είναι σε θέση να διαψεύσει– συχνά καταντούν μια γελοία υπερβολή. Άρα ο αναγνώστης οφείλει να αποδέχεται τόσο την (ενδεχόμενη) ιστορική ανακρίβεια του μυθιστορήματος όσο και τον ορίζοντα της Ιστορίας που ο ίδιος ο δημιουργός αντιλαμβάνεται.
Η αξιοπρόσεκτη περίπτωση του κυρίου Κερ
Υπό αυτό το πρίσμα ο Κερ θα έπρεπε να μου είναι ένας αντιπαθής συγγραφέας, ο οποίος τοποθετεί τον ήρωά του, τον Γερμανό αστυνομικό αξιωματούχο (αλλά όχι ναζί) Μπέρνι Γκούντερ, στο κέντρο μιας ιστορικής τοιχογραφίας περιτρυγυρισμένος, μεταξύ άλλων, και από προσωπικότητες όπως ο Γκέμπελς και ο Ράινχαρντ Χάιντριχ. Ωστόσο ο Φίλιπ Κερ καταφέρνει να κάνει την αυθαιρεσία του πλήρως λειτουργική, τη «συγγραφική αδεία» πλήρως συμβατή με την ιστορία και τον εαυτό του έναν γητευτή.΄΄
Νομίζω πώς αυτό που γράφει ο Κώστας Βαξεβάνης ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Αλλά,από αυτήν εδώ την στήλη,θα επανέλθουμε πολλές φορές στον Philip Kerr παρουσιάζοντας τα μυθιστορήματά του. Η αφορμή σήμερα,είναι το μυθιστόρημά του “Η γυναίκα από το Ζάγκρεμπ΄΄Κλασικός Kerr, κλασική περιπέτεια του Μπέρνι Γκούντερ, του αμετανόητα κυνικού ντετέκτιβ-ήρωα του συγγραφέα. Όλα τα στοιχεία που αποτελούν τον κόσμο του είναι εδώ. Εποχή παντοδυναμίας του Τρίτου Ράιχ.
Ο παντοδύναμος Γιόζεφ Γκαίμπελς. Μία πανέμορφη ανερχόμενη ηθοποιός του γερμανικού κολοσσού UFA. Καί μέσα σε όλα αυτά,ο Μπέρνι Γκούντερ, κυνικός αλλά και ρομαντικός.Το βιβλίο ξεκινά την αφήγησή του το 1956.στην Γαλλική Ριβιέρα,όταν ο ντετέκτιβ,μετά τον πόλεμο και την καταστροφή του Ράιχ,ζεί εκεί απασχολούμενος με δουλειές του ποδαριού, βλέπει στο σινεμά μια ταινία με την Ντάλια Ντρέσνερ, την εν λόγω σταρ του γερμανικού κινηματογράφου. Εκεί θυμάται την περιπέτεια πού έζησε μαζί της και πριν ξεκινήσει να την αγηγείται λέει στον εαυτό του. “Ευχαρίστως θα συνέχιζα να κάνω έρωτα με την Ντάλια μέχρι το τέλος του κόσμου”.
Σας αφήνω να ανακαλύψετε μόνοι σας την συνέχεια. Σας αφήνω σε καλά χέρια. Δεν θα απογοητευτείτε. Ο Philip Kerr ξέρει να γράφει συναρπαστικές ιστορίες.
Εκδόσεις Κέδρος
Συγγραφέας: ΚΕΡ, ΦΙΛΙΠ
Έτος έκδοσης: 2015
ISBN: 978-960-04-4657-9
ΣΕΛ.: 472
Σχήμα: 14 X 20,6
Τίτλος πρωτοτύπου: The Lady from Zagreb
Γλώσσα πρωτοτύπου: Αγγλικά
Μετάφραση: Διονυσοπούλου, Ιλάειρα
Βάρος: 506.00 γραμ.
Μαλακό εξώφυλλο
