Αρχική ΥΓΕΙΑ Παναγιώτης Πολύζος : Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS)

Παναγιώτης Πολύζος : Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS)

_MG_2060a

Είναι μια κοινή ενδοκρινική διαταραχή των γυναικών της αναπαραγωγικής ηλικίας και παρουσιάζεται στο 5-10% αυτών. Παράλληλα θεωρείται μία από τις κύριες αιτίες υπογονιμότητας. Οι γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών μπορεί να έχουνδιογκωμένες ωοθήκες, που περιέχουν μικρές συλλογές υγρού  τα γνωστά ωοθυλάκια  όπως φαίνεται κατά τη διάρκεια της υπερηχογραφικής εξέτασης.

Συχνάακανόνιστη έμμηνος ρύση, σε συνδυασμό με υπερβολική τριχοφυΐαακμή και παχυσαρκία, εμφανίζονται σε γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών. Στις εφήβους, η ακανόνιστη έμμηνος ρύση ή αμηνόρροια μπορεί να εγείρει υποψίες για την κατάσταση.

Η ακριβής αιτία του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών είναι άγνωστη. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία, μαζί με την απώλεια βάρους, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο για σοβαρέςμακροχρόνιες επιπλοκέςόπως η καρδιακή νόσος και ο σακχαρώδης διαβήτης, και βοηθά τις γυναίκες σε περιπτώσεις υπογονιμότητας να μείνουν έγκυες κατά 90% (όταν βέβαια δεν υπάρχουν άλλοι παράγοντες).

Συμπτώματα

Το σύνδρομο και τα συμπτώματα συχνά αρχίζουν να εμφανίζονται με την εμμηναρχή. Σε ορισμένες περιπτώσεις, το σύνδρομο αναπτύσσεται αργότερα κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής ηλικίας με διάφορα σημάδια και συμπτώματα, που μπορεί να επιδεινωθούν σε συνδυασμό με σημαντική αύξηση του σωματικού βάρους.
Κάθε γυναίκα με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών μπορεί να επηρεάζεται διαφορετικά.
Για να υπάρξει διάγνωση, θα πρέπει να παρατηρηθούν τουλάχιστον δύο από τα ακόλουθα:

• Πολυκυστικές ωοθήκες. Οι πολυκυστικές ωοθήκες διογκώνονται και παρατηρούνται πολλέςμικρές συλλογές υγρού που περιέχουν τα ωάρια.

• Ανωμαλίες περιόδου. Αυτό είναι το πιο κοινό χαρακτηριστικό. Για παράδειγμα κύκλοι άνω των 35 ημερών, ή λιγότεροι από οκτώ κύκλοι της εμμηνόρροιας σε ένα χρόνο. Αμηνόρροια για τέσσερις μήνες ή περισσότερο ή και παρατεταμένες εμμηνορρυσίες με ελάχιστή ή έντονη αιμορραγία.

• Περίσσεια ανδρογόνων. Αυξημένα επίπεδα ανδρογόνων μπορεί να προκαλέσουν υπερτρίχωση του σώματος και του προσώπου, ακμή των ενηλίκων ή σοβαρή εφηβική ακμή και τριχόπτωση.

Αίτια

Δεν είναι γνωστή η ακριβής αιτία του PCOS, αλλά συγκεκριμένοι παράγοντες μπορεί να παίζουν κάποιο ρόλο:

• Κληρονομικότητα. Γυναίκες με μητέρα ή αδελφή με PCOS, μπορεί να έχουν αυξημένη πιθανότητα να το παρουσιάσουν. Επίσης, εξετάζεται το ενδεχόμενο να συνδέεται με ορισμένα γονίδια.

• Η αυξημένη ινσουλίνη. Η ινσουλίνη είναι ορμόνη που παράγεται από το πάγκρεας. Εάν υπάρχει αντίσταση στην ινσουλίνη, η ικανότητά του οργανισμού να την χρησιμοποιεί αποτελεσματικά είναι μειωμένη, και έτσι το πάγκρεας εκκρίνει περισσότερη, ώστε να κάνει τη γλυκόζη διαθέσιμη στα κύτταρα. Όμως η περίσσεια ινσουλίνης στον οργανισμό, ενδέχεται να έχει επίδραση στις ωοθήκες, αυξάνοντας την παραγωγή ανδρογόνων, η οποία μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα των ωοθηκών να παράγουν ωάρια.

• Χαμηλού βαθμού φλεγμονή. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι γυναίκες με PCOS έχουν χαμηλού βαθμού φλεγμονή, που διεγείρει τις πολυκυστικές ωοθήκες να παράγουν ανδρογόνα.

Επιπλοκές

Οι γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (ειδικά αυτές με παχυσαρκία) έχουν αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν:

• Υπογονιμότητα και αποβολές.

• Διαβήτη τύπου 2 (και στην εγκυμοσύνη).
• Υψηλή αρτηριακή πίεση του αίματος (και στην εγκυμοσύνη).

• Μεταβολικό σύνδρομο  ένα σύμπλεγμα σημείων και συμπτωμάτων με σημαντικά αυξημένοκίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου.
 Αυξημένη χοληστερίνηαυξημένα τριγλυκερίδια ή χαμηλές τιμές της HDL της «καλής» χοληστερόλης.
 Μητρορραγίες

• Καρκίνο του ενδομητρίου λόγω της έκθεση σε συνεχούς έκθεσης του σε υψηλά επίπεδαοιστρογόνων.
 Σοβαρή φλεγμονή του ήπατος λόγω της συσσώρευσης λίπους. 
• Άπνοια ύπνου
 Κατάθλιψη και άγχος

Εξετάσεις και διάγνωση

Φυσική και γυναικολογική εξέταση.
• Εξετάσεις αίματος. Ορμονικές εξετάσεις που πρέπει να γίνονται συνήθως την 2η-3η ημέρα της περιόδου. Πρόσθετα μπορεί να ζητηθούν χοληστερόλη νηστείας και τριγλυκερίδια και καμπύλη γλυκόζης και ινσουλίνης.

• Υπερηχογραφική εξέταση έσω γεννητικών οργάνων. Κατά το υπερηχογράφημα συναντάμε τις πολυάριθμες μικρές κύστεις περιφερειακά της ωοθήκης.

Η διάγνωση προκύπτει μετά από συνεκτίμηση όλων των σημείων και συμπτωμάτων, καθώς δεν υπάρχει ειδικό τεστ.

Θεραπεία


Η θεραπεία του PCOS εστιάζεται στην αντιμετώπιση των επιμέρους παραμέτρων, όπως η τριχοφυία, ακμή, παχυσαρκία, υπογονιμότητα.

Καταρχάς, είναι σημαντική η απώλεια βάρους μέσω δίαιτας σε συνδυασμό με μέτρια άσκηση. Ακόμη και μια μέτρια μείωση του βάρους της γυναίκας ( π.χ 5%), θα μπορούσε να βελτιώσει την κατάστασή της.


Φάρμακα

  • Αντισυλληπτικό χάπι: Για τις γυναίκες που δεν επιθυμούν μια εγκυμοσύνη, το αντισυλληπτικό χάπι μπορεί να ελέγξει την περίοδο , να μειώσει τα επίπεδα των ανδρογόνων και να βοηθήσει πολύ αποτελεσματικά στην ακμή και την τριχοφυία. Με την διακοπή του χαπιού μπορεί να διαταραχθεί εκ νέου η περίοδος. Εναλλακτικά συνιστάται και η θεραπεία με προγεστερόνη.
  • Μετφορμίνη (Glucophage): χρησιμοποιείται για τον σακχαρώδη διαβήτη. Παράλληλα, έχει βρεθεί  ότι βοηθά στα συμπτώματα του συνδρόμου. Η μετφορμίνη επηρεάζει τον τρόπο που η ινσουλίνη ελέγχει την γλυκόζη του αίματος και ελαττώνει την παραγωγή τεστοστερόνης. Μετά από μερικούς μήνες χορήγησης, επιβραδύνεται η ανάπτυξη της ανεπιθύμητης τριχοφυΐας και επανέρχεται η ωορρηξία. Φαίνεται πως η μετφορμίνη έχει και θετική επίδραση στην απώλεια σωματικού βάρους.
  • Φάρμακα για υπογονιμότητα: Οι  γυναίκες με PCOS αντιμετωπίζουν συχνά προβλήματα υπογονιμότητας, λόγω προβλημάτων στην ωορρηξία. Διάφορες θεραπείες που διεγείρουν την ωορρηξία μπορούν να βοηθήσουν την γυναίκα να μείνει έγκυος. Πριν όμως χορηγηθεί θεραπεία, πρέπει να αποκλειστούν άλλοι λόγοι υπογονιμότητας τόσο στον άνδρα όσο και στην γυναίκα. Πρέπει να τονιστεί, ότι τέτοιες θεραπείες αυξάνουν τις πιθανότητες για πολλαπλή κύηση (δίδυμα, τρίδυμα). Φάρμακα που χρησιμοποιούνται ευρέως είναι:
  1. Κλομιφαίνη: η πρώτη επιλογή  για την διέγερση της ωορρηξίας στις περισσότερες ασθενείς
  2. Μετφορμίνη με κλομιφαίνη: Ο συνδυασμός μπορεί να χρησιμοποιηθεί αν η χρήση της κλομιφαίνης αποτύχει.
  3. Γοναδοτροπίνες: Τις χρησιμοποιούμε και στην εξωσωματική γονιμοποίηση. Χορηγούνται σε ενέσιμη μορφή, κοστίζουν περισσότερο, είναι όμως η πιο αποτελεσματική θεραπεία.
  4. Λετροζόλη. Αποτελεί εναλλακτική επιλογή.

Κάθε μία από τις θεραπείες απαιτεί ασφαλώς στενή παρακολούθηση από τον ειδικό ιατρό της αναπαραγωγής.

Ovarian drilling” Είναι μια επέμβαση που μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες ωορρηξίας και επιλέγεται όταν η γυναίκα δεν ανταποκρίνεται στην φαρμακευτική αγωγή. Γίνεται με λαπαροσκόπηση (επέμβαση με μικρές τομές). Κατά τη διαδικασία προκαλούνται με laser ή ηλεκτροκαυτηρίαση μικρές οπές στις ωοθήκες. Η επέμβαση μπορεί να μειώσει τα επίπεδα των ανδρογόνων και να βοηθήσει στην ωορρηξία, όμως τα αποτελέσματα διαρκούν μόνο μερικούς μήνες. Επίσης, η θεραπεία δεν βοηθά στην τριχόπτωση, ούτε στην ανεπιθύμητη τριχοφυΐα.

  • Φάρμακα για την τριχοφυΐα και ακμή. Τα αντιανδρογόνα φάρμακα μπορούν να περιορίσουν  την τριχοφυΐα και την ακμή. Η σπιρονολακτόνη, η οξική κυπροτερόνη, ηFlutamide και η Finasteride μπορεί να μειώσουν την επίδραση των ανδρογόνων στις γυναίκες. Τα αντι-ανδρογόνα συχνά συνδυάζονται με αντισυλληπτικά. Αυτές οι θεραπείες δεν πρέπει να χορηγούνται όταν η γυναίκα προσπαθεί να μείνει έγκυος η βρίσκεται ήδη σε κύηση.

  • Συνήθειες και τρόπος ζωής .

Οι γυναίκες με PCOS συνιστάται να είναι ιδιαίτερα προσεκτικές στις διατροφικές τους συνήθειες. Πολλές φορές κρίνεται απαραίτητη και η συνδρομή ειδικού διαιτολόγου. Η τακτική άσκηση καταπολεμά την αντίσταση στην ινσουλίνη, βοηθά στη μείωση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. και βοηθά στη διατήρηση του σωματικού βάρους της γυναίκας υπό έλεγχο.

Dr. Παναγιώτης Θ. Πολύζος

Μαιευτήρας – Χειρουργός Γυναικολόγος

Ειδικός Αναπαραγωγής

Μέλος του Institute of Life – Μονάδα Εξωσωματικής Γονιμοποίησης στο Μαιευτήριο Ιασώ

Website: www.drpolyzos.gr

Και μην ξεχνάτε κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα.

Διαβάστε ακόμη:

«Σαν να είσαι εδώ» : Το νέο single του Νίκου Μακρόπουλου

Μάκης Δελαπόρτας: «Στην Αλίκη Βουγιουκλάκη χρωστάω το ξεκίνημα μου»


Ακολουθείστε το Koitamagazine.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα καλλιτεχνικά νέα!

Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook και ακολουθήστε μας στο instagram



Προηγούμενο άρθροΟμελέτα μακαρονιών
Επόμενο άρθροΔροσιστική γρανίτα καρπούζι σε ξυλάκια!