Στη μεσαιωνική Φλωρεντία του 1300, ο μπαρτζέλο φτάνει στο κελί του διάσημου ποιητή Δάντη Αλιγκιέρι τρομαγμένος και μούσκεμα στον ιδρώτα.
Η είδηση που του φέρνει είναι περίεργη: στην Εκκλησία του Αγίου Ιούδα, ο πρωτομάστορας Αμβρόσιος δολοφονείται με σαδιστικά διεστραμμένο και αφύσικο τρόπο δίπλα στο τεράστιο, ανολοκλήρωτο ψηφιδωτό του.
Ποιά αλήθεια που θα άλλαζε τη ροή του κόσμου δεν πρόλαβε να αποκαλύψει μέσα από την τέχνη του ο Αμβρόσιος; Ποιός ο ρόλος των εραστών της γνώσης και της επιστήμης του Τρίτου Ουρανού, αλλά και της αισθησιακής χορεύτριας Αντίλια; Ο ποιητής, με όπλο την οξεία παρατηρητικότητα και τη διαυγή του σκέψη, θα προσπαθήσει μέσα από αμέτρητες ενδείξεις, διφορούμενα κίνητρα, χαραγμένα πεντάγωνα αλλά και εχθρούς, να φτάσει στην άκρη του νήματος.
Ο συγγραφέας Τζούλιο Λεόνι χαρίζει στον πρωταγωνιστή του ένα ιδιόρρυθμο ψυχολογικό πορτραίτο. Αυτό που μάλλον παραξενεύει είναι το γεγονός ότι παρ’ όλο που ο Ντουράντε σίγουρα προκαλεί τον θαυμασμό του αναγνώστη με το βάθος των γνώσεων και της ευφυΐας του, επιλέγει να τον παρουσιάσει αντιπαθή: εκμεταλλεύεται την εξουσία που του δίνει η ιδιότητα του προϊσταμένου της πόλης, είναι ευέξαπτος κι επιθετικός, αλαζονικός και απαξιωτικός απέναντι σε όσους θεωρεί κοινωνικά και μορφωτικά κατώτερούς του.
Ως επί το πλείστον οι διάλογοι είναι πολύπλοκοι, διαποτισμένοι με έντονη ποιητική χροιά, με μεταφορικές και φιλοσοφικες προεκτάσεις. Υπάρχουν αρκετά ιστορικά στοιχεία αναμεμειγμένα με πολιτικές και θρησκευτικές σκευωρίες – διαχρονικό πλέον σημείο των καιρών – που φτάνουν μέχρι τον πάπα Βονιφάτιο. Ο συγγραφέας ανοίγει πολύ αργά τα χαρτιά του εντείνοντας μεθοδικά την περιέργεια των αναγνωστών. Συχνά η ακλόνητη πίστη στην ορθότητα της λογικής μπλέκεται με τις εφιαλτικές παραισθήσεις του κρασιού, του μυστηριώδους πράσινου φαρμάκου του Θεόφιλου και των ιλίγγων που βασανίζουν συνεχώς τον ποιητή – ντετέκτιβ.
Οι λάτρεις των βιβλίων του Νταν Μπραόυν θα βρουν σίγουρα ενδιαφέροντα και τον «Γρίφο του Ψηφιδωτού». Τέλος, δεν θα μπορούσε να μην γίνει ιδιαίτερη μνεία στην εξαιρετική μετάφραση της Άμπυ Ραΐκου – Σταύρου.
* Το βιβλιο κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ