Σανατόριο Πάρνηθας: Λίγα μόλις χιλιόμετρα μακριά από κέντρο της Αθήνας, μακριά από τα συνηθισμένα πάρκα στις πλατείες όπου παίζουν τα παιδιά αμέριμνα βρίσκεται ένα άλλο, ένα διαφορετικό πάρκο.
«Το πάρκο των ψυχών» όπως είναι γνωστό. Το πάρκο που οι ψυχές που έχουν «φύγει» βρίσκουν κοινό σημείο συνάντησης με τις ψυχές που βρίσκονται ακόμα εδώ.
Γνωστό και ως Σανατόριο της Πάρνηθας, αυτό το εγκαταλελειμμένο σήμερα κτίριο θεωρείται ο «παράδεισος» των εγχώριων κυνηγών φαντασμάτων. Όπως μας είχαν δηλώσει οι ίδιοι, «τα ευρήματα που έχουμε καταγράψει στο Ξενία είναι συγκλονιστικά. Έχουμε καταγράψει μια φωνή να λέει “τα χρόνια”. Ο θρύλος λέει πως από τον τρίτο όροφο του Ξενία, όταν ήταν ακόμα σανατόριο, έπεσε και σκοτώθηκε ένα παιδάκι – ατύχημα ή αυτοκτονία, δεν ξέρουμε. Κατά σύμπτωση, η φωνή που καταγράψαμε στον τρίτο όροφο είναι ξεκάθαρα παιδική». Το κτίριο εγκαταλείφθηκε την δεκαετία του ’80, αλλά έμειναν στα κουφάρια των ορόφων του περίεργα συνθήματα στους τοίχους των σκοτεινών διαδρόμων, όπου λέγεται πως παρατηρούνται απότομες μεταβολές της θερμοκρασίας.
Στην Πάρνηθα και συγκεκριμένα δίπλα στο επιβλητικό πρώην ξενοδοχείο Ξενία ή όπως είναι ακόμα πιο γνωστό στο ευρύ κοινό, Σανατόριο, βρίσκεται ένα πάρκο με γλυπτά σμιλεμένα από το καμμένο ξύλο του βουνού από την καταστροφική πυρκαγιά του 2007. Εκεί θα συναντήσει κανείς πολλά. Περίεργους ήχους, δονήσεις, περίεργες εικόνες μα πάνω από όλα περίεργα συναισθήματα.
Εκεί το σήμερα συναντά το χθες. Το χθες του πόνου, της οδύνης και της θλίψης, από τα χρόνια που πέρασαν σε ένα μέρος ταυτισμένο με αυτά.
Η δημιουργία του Σανατορίου έγινε τον Μάιο του 1912 από την διοίκηση του νοσοκομείου Ευαγγελισμός που αποφασίζει τότε την ίδρυση του και τη λειτουργία του ως ορεινό αντιφυματικό περίπτερο-θεραπευτήριο. (Είναι γνωστό ότι το κλίμα της Πάρνηθας ήταν πολύ καλό για τους φυματικούς λόγω του καθαρού αέρα ). Στο σανατόριο θα καταλήξουν πολλοί Αθηναίοι φυματικοί καθώς και δεκάδες άνθρωποι από άλλες πόλεις της Ελλάδας που κατέφθαναν και κατασκήνωναν έξω από τις εγκαταστάσεις του μην μπορώντας να πληρώσουν τα νοσήλια που ήταν από 300 έως 480 δραχμές μηνιαίως. Από το 1929 έως το 1938, υπολογίζεται πως στην Ελλάδα πέθαναν σχεδόν 100.000 άνθρωποι από φυματίωση.
Η πείνα και οι κακουχίες που ήρθαν με τον πόλεμο προκάλεσαν έξαρση της ασθένειας. Αν και οι πληροφορίες για τα ιατρικά στατιστικά της εποχής είναι ελάχιστες υπάρχουν αναφορές πως μεταξύ του 1941 και 1943, 18.000 φυματικοί χάνουν τη μάχη με τη νόσο, μόνο στην Αθήνα και τον Πειραιά.
Στο Σανατόριο θα νοσηλευτεί και ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος από τον Οκτώβριο του 1937 ως τον Απρίλιο του 1938. Παρά τη νοσηλεία του, ο Γιάννης Ρίτσος δεν θεραπεύθηκε, αλλά κατά την παραμονή του εκεί έγραψε τρία έργα: «Μια πυγολαμπίδα φωτίζει τη νύχτα» (1937), «Όνειρο καλοκαιρινού μεσημεριού» (1938, αφιερωμένο στο Βασίλη Ρώτα), «Εαρινή Συμφωνία» (1938).
