Μήπως είμαστε όλοι ήρωες του Άντον Τσέχων;
Με αφορμή το έργο «Τρεις αδερφές» του Άντον Τσέχωφ, φέρνουμε στην Αθήνα του 2019 την Ειρήνα, την μικρότερη από τις τρεις αδερφές, η οποία λέγεται πια Ειρήνη, κατάγεται από την Κρήτη και δουλεύει σε ένα συνοικιακό ταχυδρομείο. Η Ειρήνη είναι 30 χρονών. Η Ειρήνη έχει νευρώσεις οπως όλοι οι τριαντάρηδες. Η Ειρήνη αγαπάει. Η Ειρήνη μιλάει. Για πρώτη φορά; Σε ποιον; Αυτό θα το ανακαλύψουν οι θεατές κατά την διάρκεια της παράστασης. Ένας μονόλογος βασισμένος σε ένα κλασικό έργο, που θα φωτίσει κατά την διάρκεια του όλη την παθογένεια της ελληνικής οικογένειας. Η Ειρήνη θα μονολογεί μέχρι το τέλος αλλά δεν θα είναι μόνη. Θα κρατάει από το χέρι…
Η συγγραφέας Σοφία Κουκουλά, επισημαίνει:
”Για πολλά χρόνια κλωθογύριζε στο μυαλό μου, τι θα γινόταν αν φέρναμε κλασικές ηρωίδες στην Ελλάδα του σήμερα. Δεν πρόκειται σαφώς για καμία πρωτότυπη ιδέα, άλλωστε η παρθενογένεση δεν υπάρχει στην τέχνη (άλλη μια κοινότυπη φράση, που επιβεβαιώνει τα λεγόμενα της). Ο Ακης Δήμου, ένας συγγραφέας που θαυμάζω απεριόριστα έχει κάνει το ίδιο με την Ανδρομάχη του για παράδειγμα. Ή ο Μποστ με την Μήδεια του. Πρόκειται για ανοιχτούς διαλόγους των συγγραφέων με τους κλασικούς συγγραφείς και παράλληλα κρυφές ματιές στην εκάστοτε πραγματικότητα, που επιλέγουν να φέρουν τον ήρωα. Ωστόσο ο τρόπος, που επιλέγει να χρησιμοποιήσει ένας συγγραφέας τον ήρωα του, έχει να κάνει αφενός με την πραγματικότητα που επιλέγει να τον φέρει, αφετέρου δε με το προσωπικό στοιχείο, το πως αντιλαμβάνεται δηλαδή ο συγγραφέας την εποχή κι είναι αυτό που εν τελεί χρωματίζει τις πτυχές, τις λέξεις, τους προβληματισμούς του ήρωα.”
Η Ειρήνα του Άντον Τσεχωφ, από τις τρεις αδερφές, είναι μια κοπέλα λίγο μετά τα 20, που βιώνει την κατάθλιψη της ματαίωσης των στόχων ή των ονείρων. Σε όλο το έργο του Τσέχωφ, οι τρεις αδερφές προσπαθούν να πιαστούν από το ζητούμενο μιας Μόσχας, που θα τους βγάλει από την πεζή πραγματικότητα. Η Ειρήνα ως γνήσια αντάρτισσα συναισθημάτων, δεν συμβιβάζεται με την μοίρα της. Μέχρι τελευταία στιγμή παλεύει, αντιστέκεται, χάνει και νικάει παράλληλα αλλά κυρίως μιλάει. Δεν καταπίνει την μοίρα της αγόγγυστα κι αυτό είναι που με κέρδισε σ’ αυτήν. «Πως ζω ακόμα; Πως δεν έχω αυτοκτονήσει;» λέει στο τέλος του μεγάλου μονολόγου της λίγο μετά την φωτιά κι αυτό που πραγματικά κρύβεται πίσω από αυτές τις λέξεις είναι ένα «φτάνει, ως εδώ οι συμβιβασμοί»!
Η Ειρήνη στην Αθήνα του 2019, είναι λίγο μετά τα 30. Η ενηλικίωση αργεί στις ημέρες μας. Νιώθει να ασφυκτιά σε ένα περιβάλλον που της έχουν επιβάλει άλλοι. Οι γονείς, οι δάσκαλοι, οι εραστές της. Ασφυκτιά μέσα στους κοινωνικούς της ρόλους. Θέλει κι αυτή να τους αποτινάξει. Η κατάθλιψη της Ειρήνας γίνεται κρίσεις πανικού για την Ειρήνη μα το σώμα όπως και να έχει αντιδρά στην έλλειψη χώρου, στόχου, ονείρου. Η Ειρήνη μιλάει, σαν την Ειρήνα. Μιλά όπως μιλάμε όλοι μετά από κάτι συνταρακτικό. Χρησιμοποιεί χιούμορ, σαρκασμό, επίκληση στο συναίσθημα, απόσταση από τα γεγονότα, μνήμες. Είναι ανθρώπινη κι «ελαττωματική» κι αυτό είναι που την κάνει ξεχωριστή. Η Ειρήνη επαναστατεί στο προκαθορισμένο. Η Ειρήνα το προσπάθησε αλλά παρέμεινε στο υποστατικό. Η Ειρήνη θα καταφέρει να φύγει; Με γοητεύει παρά πολύ να καταφέρω να φέρω την Ειρήνη στην σκηνή «αρτιμελή συναισθηματικά».
Με τον παράξενο αυτό χαρακτηρισμό εννοώ να μην χάσω ούτε μια στιγμή την ένωση μου μαζί της από την θέση πια του ηθοποιού. Είναι η πρώτη φορά που ερμηνεύω ένα δικό μου κείμενο και πόσο μάλλον έναν μονόλογο. Η διττή μου ιδιότητα σ’ αυτή την παράσταση με δυσκόλεψε πολύ κυρίως σε μια σειρά αυτοαναιρέσεων των δυο θέσεων μου. Ωστόσο με βοήθησε πολύ η σκηνοθέτης μου, Αντιγόνη Νέτα, η οποία μέσα από τις εις βάθους ανάλυσης πρόβες μας, με κατεύθυνε στο να αποχαιρετήσω τον συγγραφέα και να γνωρίσω από την αρχή καλά μια Ειρήνη που δεν είχα ποτέ πριν φανταστεί. Η συνέχεια επί της σκηνής!
Συντελεστές:
Κείμενο: Σοφία Κουκουλά
Σκηνοθεσία: Αντιγόνη Νέτα
Μουσική επιμέλεια: Κώστας Σωτηρίου
Video art: Σάντυ Σιέμπου
Κάμερα: Αθανασία Ζήση
Παίζει: Σοφία Κουκουλά
Φιλική συμμετοχή η μικρή Νεφέλη Πέτρου
Θέατρο Παραμυθίας 13 Μαΐου
Παραμυθίας 27, Μεταξουργείο
22:45-24:00
Οδός Ονείρων 18 Μαΐου
Τσιριγώτη 6, Χαλκίδα
21:00-22:00
