Ο επιτυχημένος ηθοποιός και stand-up comedian Σίλας Σεραφείμ σε μια συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης στο Koita-magazine.
Θα έλεγε κανείς πως γεννήθηκε για να κάνει αυτό το πράγμα. Να προκαλεί γέλιο, αλλά χωρίς να αγγίζει την γελοιότητα. Το αντίθετο μάλιστα. Το χιούμορ του είναι ευφυές και πολλές φορές μας κάνει να σκεφτόμαστε και να προβληματιζόμαστε με τα όσα συμβαίνουν γύρω μας.
Ο Σίλας Σεραφείμ, γεννήθηκε στην Κομοτηνή. Σπούδασε οικονομικά στο School of Business Administration and Liberal Arts και υποκριτική στο Κρατικό θέατρο Βορείου Ελλάδος. Έχει παίξει στο θέατρο, στον κινηματογράφο, στην τηλεόραση και σε διαφημίσεις, ενώ είναι απ’ τους πρώτους κωμικούς του stand up στην Ελλάδα, ένα θεατρικό είδος που εξασκεί μέχρι σήμερα.
Με αφορμή τις δύο του παραστάσεις «Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ – ΑΛΛΙΩΣ» και«DIRTYCOMEDYNIGHTS», οι οποίες παρουσιάζονται στο Θέατρο Χυτήριο, μου μίλησε με τον δικό του μοναδικό τρόπο, για όλα!
Από τις σπουδές στα οικονομικά, στον κόσμο του θεάτρου. Ποιο ήταν το έναυσμα για να ασχοληθείτε με την υποκριτική;
Η κωμωδία, το χιούμορ του πάτερα μου, οι παλιές ελληνικές ταινίες, οι Λογοθετίδης, Χατζηχρήστος, Κωνσταντάρας κι οι άλλοι. Ε κάπως έτσι ήθελα να κάνω τους άλλους να γελούν απ’ το σχολείο ακόμα. Σπούδασα οικονομικά στη Θεσ/νικη, όταν κάποια στιγμή συνειδητοποίησα ότι είχα «μπλέξει» με δυο ερασιτεχνικές θεατρικές ομάδες. Εκεί αποφάσισα να δώσω εξετάσεις στο ΚΘΒΕ κι αν περνούσα, να παρατούσα τα οικονομικά. Μετά τη Δραματική Σχολή, ήθελα να γράφω και να παίζω έργα, που να προκαλούν το γέλιο. Ε από κει και πέρα, όλα τα υπόλοιπα είναι Ιστορία.
Το standupcomedy πώς προέκυψε;
Είναι γνωστή η Ιστορία του stand-upcomedy στην Ελλάδα. Η επιθεώρηση δεν ήταν στα καλύτερα της, στις αρχές της δεκαετίας του 90, όμως τότε, η συγχωρεμένη Λουκία Ρικάκη συνέστησε την πρώτη ομάδα stand-upcomedy στην Ελλάδα,την πρώτη ομάδα στην οποία συμμετείχα. Μάλιστα τότε, όταν μας ρωτούσε έναν έναν, αν ξέραμε τι είναι το stand-upcomedy, ήμουν ο μόνος που ήξερε σχετικά. Για να καταλάβετε το μέγεθος της άγνοιας όλων μας δηλαδή, μόνο εγώ είπα πως «είναι αυτοί οι τύποι στις αμερικανικές ταινίες, που είναι μόνοι με το μικρόφωνο και λένε αστεία στο κοινό». Μέχρι εκεί έφτανε η γνώση μας για το αντικείμενο.
Φυσικά είναι θεατρική πράξη, με ιδιαιτερότητες, τεχνική και έχει πολλά κοινά με τον αυτονομημένο επιθεωρησιακό μονόλογο. Το κυριότερο είναι η απουσία του λεγόμενου τέταρτου τοίχου. Κάπως έτσι ξεκινήσαμε.
Θα λέγαμε πως είστε από τους πρωτοπόρους κωμικούς του standup στην Ελλάδα. Τι σημαίνει για εσάς και κατά πόσο είναι εξοικειωμένο το κοινό με αυτό το είδος;
Όταν ξεκινήσαμε ήταν όντως terraincognita το είδος, όχι μόνο για το κοινό αλλά και για μας που θα το υπηρετούσαμε. Τότε δεν είχαμε ίντερνετ και δεν υπήρχε καμία αναφορά στο είδος, από πουθενά στην Ελλάδα. Βέβαια πολλές βασικές λειτουργίες του standup, στηρίζονται στον επιθεωρησιακό μονόλογο κι ως εκ τούτου δεν είναι, κάτι εντελώς καινούργιο. Ωστόσο η φόρμα του απ’ την επιθεώρηση, είναι διαφορετική. Στην αρχή φυσικά και το κοινό ήταν επιφυλακτικό κι εμείς κάναμε αρκετά λάθη, που ήταν φυσικό με την άγνοια που είχαμε. Σήμερα δεν είναι μόνο η πληθώρα καλών κωμικών και η μικρή έστω παράδοση του είδους. Είναι και το ίντερνετ, το οποίο σου φέρνει τους καλύτερους κωμικούς ανά πάσα στιγμή μες το σπίτι σου, παλιές κλασσικές παραστάσεις Αμερικανών και Βρετανών κωμικών αλλά και σημερινών Ελλήνων. Κανείς δεν μπορεί πλέον να ξεγελάσει κανέναν κι όλοι ξέρουν τι είναι το είδος, ποιοι είναι καλοί και πότε και που κάνουν παραστάσεις, ανά πάσα στιγμή!
Πείτε μου δύο λόγια για τις παραστάσεις σας φέτος το χειμώνα. Τι θα δει ο κόσμος επί σκηνής και γιατί αξίζει να έρθει;
Θα δει την ιστορία μας. Αλλά ίσως πολλοί να μη την αναγνωρίσουν, γιατί στα σχολεία δε διδασκόμαστε Ιστορία αλλά μυθιστορία. Αυτό είναι ένα βασικό πρόβλημα, που αλλοιώνει την κρίση του πολίτη, τον καθιστά ανάπηρο, με αποτέλεσμα τις οικτρές επιλογές του ως ψηφοφόρο. Οι Έλληνες διδασκόμαστε μια Ιστορία μόνο με επιτυχίες και ήρωες. Εε, γι αυτό πάμε κι απ’ το κακό στο χειρότερο. Φυσικά η Ιστορία ξεδιπλώνεται «στανταπικώς» και με χιούμορ, μιας και η παράσταση είναι stand-upcomedy, ωστόσο το χιούμορ δεν μπορεί να είναι πετυχημένο αν δεν ακουμπά στην αλήθεια. Η η αληθινή μας Ιστορία, είναι σκληρή και καθόλου ευχάριστη.
Σε ότι αφορά στο DirtyComedyNights, εδώ έχουμε τέσσερις διαφορετικούς κωμικούς κάθε βράδυ, οι οποίοι παίζουν τα πιο σκληρά κι αλογόκριτα κείμενά τους όχι απαραίτητα σε βωμολοχίες, όπως νομίζει πολύς κόσμος αλλά σε θέματα ταμπού, όπως είναι η θρησκεία, η ομοφυλοφιλία, ο σεξισμός. Το λεγόμενο rawcomedy που όπως λέμε και στο δελτίο τύπου «ToRawStandupComedyNight είναι ένας θεσμός που έχει διαπρέψει στις σκηνές κωμωδίας του εξωτερικού, και έρχεται επιτέλους και από τα μέρη μας. Από politicallyincorrect χιούμορ μέχρι cringejokes, το σίγουρο είναι ότι δεν είναι για όλη την οικογένεια».
Το standup διδάσκεται ή είναι κάτι πηγαίο;
Το χιούμορ είναι πηγαίο αλλά θέλει και την καλλιέργεια του. Ακόμα κι ο τρόπος που λες τα πράγματα στην καθημερινή σου ζωή, είναι άσκηση το να προσπαθείς να τα πεις με αστείο τρόπο. Σαφώς υπάρχει και το θέμα της τεχνικής, που φυσικά διδάσκεται. Οπότε θέλεις και το ταλέντο, θέλεις και την εξάσκηση του. Φυσικά πολλά πράγματα τα διδάσκεσαι και παίζοντας στη σκηνή όπως όταν μαθαίνεις να οδηγείς οδηγώντας κι όχι διαβάζοντας.
Υπάρχουν για εσάς όρια στην κωμωδία;
Σύμφωνα και με τον Ντιντερό, η κωμωδία καταφέρεται εναντίον του Ταρτούφου ενώ η σάτιρα, εναντίον ενός Ταρτούφου. Η κωμωδία κυνηγάει μια φαυλότητα, η σάτιρα έναν φαύλο. Ως εκ τούτου η σάτιρα κρατάει ένα στιλέτο πίσω απ’ την πλάτη της. Είναι επικίνδυνη, δεικτική, αδυσώπητη κι «ανθρωποκτόνος».
Κανένα καθεστώς δε φοβάται την κωμωδία, όλα κυνηγούν τη σάτιρα. Τα όρια και των δυο, είναι η ευστοχία τους.
Η Τέχνη είναι αναπαράσταση της αλήθειας κι ως τέτοια, δεν καταλαβαίνω πως και γιατί να μπουν όρια. Εκτός αν θες να βάλεις όρια στην αλήθεια. Κι η υπενθύμιση της αλήθειας, είναι και υποχρέωση της Τέχνης.
Ωστόσο, αν κάποιος δεν είναι έτοιμος να διαχειριστεί την αλήθεια της Τέχνης, ας διαχωρίσει το σημαίνον απ το σημαινόμενο. Είπε ο Κουρμπέ σε μια κυρία, που άρχισε να ωρύεται σε μια έκθεση του με γυμνά, «πως κάνετε έτσι μαντάμ, μπογιές είναι».
Ποια θεωρείτε ότι είναι τα στοιχεία ενός καλού κωμικού;
Αντίληψη, εγρήγορση, θάρρος. Πρώτα πρέπει να καταλαβαίνεις τι γίνεται, να καταλαβαίνεις τι σου λένε και να καταλαβαίνεις τι θέλεις να πεις. Μετά όλα αυτά θα πρέπει να γίνονται ακαριαία. Στο τέλος, πρέπει να έχεις το θάρρος να εκφράσεις αυτό στο οποίο κατέληξες και πιστεύεις.
Σκεφτήκατε ποτέ να ασχοληθείτε με κάποιο άλλο είδος;
Έχω παίξει κι άλλα είδη στο θέατρο. Η ζωή με πήγε προς τα εδώ αλλά ποτέ δεν ξέρεις τι θα σου προκύψει αύριο. Απολαμβάνω την κωμωδία αλλά είμαι ανοιχτόμυαλος και σε άλλες προτάσεις.
Η Ελλάδα του 2018 είναι μια κωμωδία ή ένα δράμα;
Ένα κωμικό δράμα. Η Ελλάδα είμαστε εμείς. Το Κράτος είμαστε εμείς. Δε γίνεται ως κοινωνία να μπαζώνουμε τα ρέματα, να κτίζουμε παράνομα, να προειδοποιούμε για καταστροφές άμα βρέξει, να βρέχει, να επέρχεται η καταστροφή και μετά όλοι μαζί να φωνάζουμε: “Σε τι Κράτος ζούμε;”. Ε είμαστε άξιοι της μοίρας μας, η οποία όμως είναι οι επιλογές μας. Αυτό εκτός από τραγικό είναι και κωμικό αν αποστασιοποιηθείς απ’ τα γεγονότα. Κωμικοτραγικό δηλαδή. Το πόσο αστείο είναι κάποιο θέμα, έχει μια σχετικότητα με το χρόνο στον οποίο συνετελέσθη αλλά και τον τρόπο παρουσίασης του. Με το πλαίσιο δηλαδή. Όταν ο δάσκαλος λέει στο σχολείο ότι στην επανάσταση του 21 είχαμε 2 εμφύλιους πολέμους (το 23 και το 25) δεν ακούγεται καθόλου αστείο. Όταν το λες όμως, στο πλαίσιο της ηλιθιότητας που μας δέρνει ως λαό και σε αντιδιαστολή με το κλισέ του ενωμένου λαού μπροστά στον κίνδυνο, εε σας βεβαιώνω ότι είναι πάρα πολύ κωμικό. Η Ιστορία διδάσκει πως οι άνθρωποι δε διδάσκονται απ την Ιστορία (Χέγκελ), γιατί είναι ανιστόρητοι. Οι Έλληνες διδασκόμαστε μια Ιστορία μόνο με επιτυχίες και ήρωες. Εε, γι αυτό πάμε κι απ το κακό στο χειρότερο.
Ένα απ τα συμπεράσματα της παράστασης, είναι η επαναλαμβανόμενη διαπίστωση πως ο φασισμός έρχεται να «διορθώσει» την κακή Δημοκρατία. Η κακή δημοκρατία όμως δε διορθώνεται με καλό φασισμό. Έτσι ήρθαν οι απριλιανοί το 67, τα ίδια λένε και τα παιδιά τους σήμερα, οι χρυσαυγίτες.
Ο τρόπος να θωρακίσουμε την ελευθερία μας λοιπόν, είναι να περάσουμε απ τη Δημοκρατία των φίλων, στη Δημοκρατία των θεσμών.
Πώς φαντάζεστε τον εαυτό σας σε μερικά χρόνια από σήμερα;
Επιτυχημένο κάργα. Θα έχω λεφτά, βραβεία και όσκαρ, θα χτυπάει το τηλέφωνο αλλά θα βαριέμαι να μιλήσω πάλι με Σπίλμπερκ, τα παιδιά μου θα με ρωτούν αν θα πρέπει να πάνε με την υποτροφία τους –αχρείαστη φυσικά, στο Στάνφορντ ή στο ΜΙΤ ενώ η Λίλα (η γυναίκα μου), θα με πρήζει πάλι για να πάμε διακοπές το καλοκαίρι πάλι μαζί με τον Κλούνει και την Αλαμουντίν, στο Κόμο.
Κι επειδή όπως έλεγε κι ένας δάσκαλος μου στη Δραματική «τα όνειρα τσάμπα είναι» κι επειδή σε υποθετικές ερωτήσεις, δεν υπάρχει λάθος απάντηση, είπα να εκμεταλλευτώ την ευκαιρία να σας απαντήσω τοιουτοτρόπως. Σας άρεσε;
Ο Σίλας Σεραφείμ θα παρουσιάζει από τον Οκτώβριο τις παρακάτω παραστάσεις:
«Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ – ΑΛΛΙΩΣ» κάθε Δευτέρα με έναρξη την Δευτέρα 1η Οκτωβρίου 2018
«DIRTY COMEDY NIGHTS» κάθε Πέμπτη με έναρξη την Πέμπτη 11 Οκτωβρίου 2018
