Στάθης Λιβαθινός: Οι καταγγελίες από ανάπηρους καλλιτέχνες

Από

18/03/2021

Στάθης Λιβαθινός: Οι καταγγελίες από ανάπηρους καλλιτέχνες. Την προσβλητική και υποτιμητική συμπεριφορά που εισέπραξαν οι εκπρόσωποι των καλλιτεχνών με αναπηρία από τον πρώην καλλιτεχνικό διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου Στάθη Λιβαθινό, πριν από τρία χρόνια, περιγράφουν στο κείμενο – καταγγελία τους προς το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών.

Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην καταγγελία τους, η οποία κατατέθηκε στις 11 Μαρτίου στο ΣΕΗ, αφορμή της συνάντησης τους, τον Δεκέμβριο του 2017, με τον τότε καλλιτεχνικό διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου ήταν ο αποκλεισμός κωφού υποψηφίου από τις εισαγωγικές εξετάσεις της δραματικής σχολής παρά το γεγονός ότι έχει καταργηθεί ο όρος της «αρτιμέλειας», που προβλεπόταν ως τότε με Προεδρικό Διάταγμα, για τις ιδιωτικές δραματικές σχολές.

Οι ίδιοι αναφέρουν πως μετά από κινητοποιήσεις που πραγματοποιήθηκαν, η ηγεσία του Εθνικού Θεάτρου, με την σύμφωνη γνώμη του υπουργείου Πολιτισμού, δεσμεύθηκε να δεχτεί τις αιτήσεις ΑμεΑ και να συμβάλει στην επεξεργασία των αναγκαίων λειτουργικών και εκπαιδευτικών προσαρμογών που απαιτούνται για την απρόσκοπτη ένταξη των ΑμεΑ στο πλαίσιο της θεατρικής εκπαίδευσης.

Στάθης Λιβαθινός: Οι καταγγελίες από ανάπηρους καλλιτέχνες

Αναλυτικότερα, οι προθέσεις του Στάθη Λιβαθινού, έτσι όπως εκφράστηκαν στην κατ΄ιδίαν συνάντησή τους, αποδείχτηκαν αποδείχτηκαν εντελώς διαφορετικές. Ο ίδιος φέρεται να ήταν κάθετα αντίθετος στην προοπτική της συμμετοχής ατόμων με αναπηρία τόσο στα μαθήματα όσο και στις παραστάσεις του Εθνικού Θεάτρου.

«O σκοπός του εθνικού είναι να βγάζει επαγγελματίες από τη σχολή του σε μια δύσκολη αγορά εργασίας κι ότι ο ανάπηρος ηθοποιός δεν θα μπορεί να γίνει επαγγελματίας κι ούτε να βρει δουλειά ως καλλιτέχνης, άλλο να είσαι ερασιτέχνης κι άλλο επαγγελματίας» τούς απάντησε μεταξύ άλλων στην προσπάθειά του να εξηγήσει τη στάση του.

Όταν τον ενημέρωσαν πως πολλές σχολές του εξωτερικού διαθέτουν πρακτικές για τους ανάπηρους ηθοποιούς εκείνος απάντησε κυνικά: «Το θέμα δεν είναι το δικαίωμα αλλά το πώς θα ανταπεξέλθει στις πιέσεις των μαθημάτων, όταν υπάρχουν σπουδαστές που φτάνουν με τις πρόβες να είναι έως και 12 ώρες στη σχολή πώς θα ανταπεξέλθει ένας ανάπηρος σε αυτές τις πιέσεις. Άλλωστε το θέατρο δεν είναι δημοκρατικό, είναι φασιστικό και επιλέγει τους πιο ικανούς…! Εμείς στο Εθνικό ψάχνουμε πρωταθλητές. Δεν εφαρμόζουμε δικαιώματα, αλλά αναζητούμε ικανότητες».

Σύμφωνα με το μακροσκελές κείμενο της καταγγελίας ο πρώην καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου αντιμετώπισε με πεισματικό αρνητισμό, δυσπιστία, απαξίωση αλλά επιθετικότητα, κάποιες στιγμές, τα επιχειρήματα που του έθεσαν οι εκπρόσωποι της Κίνησης Αναπήρων Ηθοποιών.

Στάθης Λιβαθινός: Οι καταγγελίες από ανάπηρους καλλιτέχνες

Σε μία από τις προτάσεις τους μάλιστα, που αναφερόταν στην ετήσια εισαγωγή στη δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου ατόμων με αναπηρία με το σύστημα της ποσόστωσης ο κ. Λιβαθινός εξερράγη λέγοντας: «Τι είναι αυτά που λέτε; Θα γεμίσει το Εθνικό ανάπηρους! Με το σύστημα της ποσόστωσης, αν ο άλλος δεν αξίζει, θα μπει δηλαδή στο Εθνικό επειδή είναι ανάπηρος, δίπλα στους άλλους που κάνουν πρωταθλητισμό;».

Απέκλεισε μάλιστα κάθε περίπτωση να γίνει επαγγελματίας καλλιτέχνης ένας ανάπηρος εκφράζοντας την σκληρή άποψη πως «ο ανάπηρος ηθοποιός δεν θα μπορεί να γίνει επαγγελματίας κι ούτε να βρει δουλειά ως καλλιτέχνης».

Στην επίμονη προσπάθειά του δε να δικαιολογήσει τη στάση του έφθασε στο σημείο να προβεί σε μια ατυχέστατη παρομοίωση η οποία, δικαίως, προκάλεσε έντονες αντιδράσεις: «Aν βάλω έναν ανάπηρο πάνω στη σκηνή και δίπλα του έναν ηθοποιό, τον καλύτερο ηθοποιό να βάλεις, όλοι θα κοιτάνε τον ανάπηρο. Πώς είναι όταν βάζεις ένα ζώο στη σκηνή. Κανένας δεν κοιτάει τον ηθοποιό όσο καλός κι αν είναι, όλοι κοιτάνε το ζώο…».

Στάθης Λιβαθινός: Οι καταγγελίες από ανάπηρους καλλιτέχνες

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν «ο πρώην καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού, κ. Στάθης Λιβαθινός, μας έδειξε όχι μόνο ότι δε διαθέτει πνεύμα ανοιχτό και προοδευτικό, αλλά και ότι είναι προσκολλημένος σε ρατσιστικά στερεότυπα περασμένων εποχών, υποτιμώντας τις/τους ανάπηρους/ες καλλιτέχνιδες/ες με έναν βαθιά ριζωμένο μισαναπηρισμό και χωρίς καμία διάθεση για συνεργασία σε ισότιμη βάση. Απαξίωσε την εκπαίδευσή μας, τις γνώσεις μας και υποτίμησε την ικανότητα κάθε ανάπηρου καλλιτέχνη να σταθεί ως αυτό ακριβώς που είναι, καλλιτέχνης».

Το κείμενο της καταγγελία της Κίνησης Αναπήρων Καλλιτεχνών ολοκληρώνεται με την γεμάτη συμβολισμούς φράση «Έφτασε η στιγμή ο φόβος να αλλάξει πλευρά».

Δείτε την καταγγελία ΕΔΩ.

Η απάντηση του Στάθη Λιβαθινού

Σε επιστολή του ο Στάθης Λιβαθινός με τον συνεργάτη του και αναπληρωτή καλλιτεχνικό διευθυντή Θοδωρή Αμπαζή απαντούν στην καταγγελία τους, κάνοντας λόγο για «ελλιπή αποτύπωση των γεγονότων, που μπορεί να παραπλανήσει και να οδηγήσει σε λάθος συμπεράσματα».

«Το πνεύμα των συναντήσεων μας με την Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών δεν περιγράφεται μόνο από λέξεις ή μεμονωμένες φράσεις που πάντα ερμηνεύονται κατά το δοκούν, αλλά από τις πράξεις», επισημαίνουν χαρακτηριστικά οι δύο άνδρες και στη συνέχεια απαριθμούν μια σειρά κινήσεων υπέρ της συμπερίληψης των ΑμεΑ στο θέατρο στις οποίες προχώρησαν.

Η νέα ανακοίνωση της Κίνησης Αναπήρων Καλλιτεχνών

Από την πλευρά της η Κίνηση Αναπήρων Καλλιτεχνών επανέρχεται λέγοντας πως η απάντηση του Στάθη Λιβαθινού δεν περιέχει οποιαδήποτε απολογία.

Πιο συγκεκριμένα, στην ανάρτησή τους στο Facebook με τίτλο “Ούτε μια συγγνώμη” αναφέρουν:

Η απάντηση του κ. Λιβαθινού στη δημόσια καταγγελία μας, η οποία με λύπη διαπιστώνουμε ότι φέρει και την υπογραφή του κ. Αμπαζή, δεν περιέχει την οποιαδήποτε απολογία για τα όσα υποστήκαμε στη συνάντηση εκείνη.

Αντιθέτως, αναφέρει ότι το πνεύμα των συναντήσεών μας δεν περιγράφεται μόνο με λέξεις ή με μεμονωμένες φράσεις, αλλά από τις πράξεις.

Επιθυμούμε να του απαντήσουμε καταρχάς ότι η κακοποιητική στάση που επέδειξε στην εν λόγω συνάντηση αποτελεί από μόνη της πράξη, με εργαλείο τις λέξεις, και μάλιστα πράξη μισαναπηρισμού.

Στάθης Λιβαθινός: Οι καταγγελίες από ανάπηρους καλλιτέχνες

Το «πνεύμα των συναντήσεών μας» είναι διάχυτο στη στιχομυθία που συμπεριλάβαμε στην καταγγελία μας. Τα περί «μεμονωμένων φράσεων» και «λέξεων» ούτε ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, ούτε μπορούν να αλλάξουν αυτή την εικόνα σε όσες και όσους από εμάς ήμασταν παρόντες και παρούσες στη συνάντηση.

Αυτός είναι και ο λόγος που στο κείμενό μας αποφεύγουμε τις ερμηνείες, αλλά παραθέτουμε τα όσα ειπώθηκαν. Όποιος/α το διαβάζει μπορεί να βγάλει τα συμπεράσματά του/της.

Μας ενημερώνει, επίσης, για την κατάργηση της προϋπόθεσης της αρτιμέλειας από τις εξετάσεις της Σχολής. Ασχέτως αν επέλεξε να το παραλείψει στην απάντησή του, ο κ. Λιβαθινός γνωρίζει πολύ καλά ότι η κατάργηση της αρτιμέλειας περνά και μέσα από την ανάλογη προσαρμογή του τρόπου εκπαίδευσης, αναδόμηση δηλαδή του εκπαιδευτικού πλαισίου της σχολής για τη συμπερίληψη ανάπηρων σπουδαστών (όπως διερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα κατά τη διάρκεια των μαθημάτων, βιβλία σε γραφή Braille για τους τυφλούς σπουδαστές κ.α.), καθώς μέχρι στιγμής ο τρόπος εκπαίδευσης είναι δομημένος μέσα από την «κανονικότητα». Η άρση του όρου της αρτιμέλειας, δηλαδή, δεν αρκεί από μόνη της για να εισαχθούν ανάπηροι σπουδαστές στο Εθνικό. Ειδικά, μάλιστα, όταν δεν υπάρχει στα σχετικά Προεδρικά Διατάγματα και ανάλογη τροποποίηση που να αναφέρεται στα χωροταξικά ζητήματα των αιθουσών διδασκαλίας, για μπορούμε να μιλήσουμε για ουσιαστική συμπερίληψη των αναπήρων.

Στάθης Λιβαθινός: Οι καταγγελίες από ανάπηρους καλλιτέχνες

Οι εκτός προδιαγραφών ράμπες αφορούν τους χειροκροτητές ανάπηρους θεατές και όχι τους ανάπηρους καλλιτέχνες επί σκηνής, που είναι και η ουσία των διεκδικήσεών μας εδώ και χρόνια.
Άλλωστε, αυτός ήταν και ο βασικός λόγος της καταγγελίας μας. Με άκρως μισαναπηρικά επιχειρήματα, κατά τη 2ωρη συνάντησή μας, προσπάθησε να μας αποδομήσει ως φυσικά πρόσωπα, αλλά κυρίως ως ανάπηρα υποκείμενα που αξιώνουν το αυτονόητο: Απρόσκοπτη πρόσβαση στην θεατρική εκπαίδευση που να χωρά ΟΛΕΣ, ΟΛΟΥΣ και ΟΛΑ.

Τέλος, έχει ιδιαίτερη σημασία το γεγονός ότι οι μισές από τις κοινωνικές δράσεις που αναφέρει ο κ. Λιβαθινός στην απάντησή του, δεν αφορούν ανάπηρα άτομα, ενώ όσες δράσεις αφορούν τους ανάπηρους υλοποιήθηκαν μετά από τις «περισσότερες από μία» συναντήσεις που είχε με την Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών.
Αξιοπρέπεια και δικαιοσύνη για ΟΛΑ!

Δείτε την ανάρτηση ΕΔΩ.