Χαμένα αριστουργήματα του παγκόσμιου κινηματογράφου – Μέρος 5ο
Συνεχίζοντας την αναφορά μας σε ξακουστές, χαμένες ταινίες του παγκόσμιου κινηματογράφου, θα αναφερθούμε σε κάποιες της περιόδου του ομιλούντος. Μπορεί το μεγαλύτερο ποσοστό των χαμένων ταινιών να αφορά κυρίως τις δεκαετίες 1910-1920. Ωστόσο και τις επόμενες δεκαετίες, το ποσοστό χαμένων ταινιών δεν είναι μικρό.
Μια από τις πρώτες ομιλούσες αλλά και έγχρωμες ταινίες της Warner Brothers, το «Gold Diggers of Broadway» γυρισμένο το 1929 από τον Roy Del Ruth. Βασισμένο στο θεατρικό έργο «The Gold Diggers», του Avery Hopwood, στάθηκε ένα από τα μεγαλύτερα hit της εποχής. Αφού με budget μόλις 500.000, απέφερε πάνω από 5 εκατομμύρια δολάρια κέρδη. Και θεωρήθηκε μια από τις 10 καλύτερες ταινίες της χρονιάς. Δυστυχώς από την ταινία σήμερα σώζονται μονάχα δύο μπομπίνες. Η μία περιλαμβάνει τα εντυπωσιακά μουσικοχορευτικά του φινάλε, όπως και ολόκληρο το soundtrack.
Χαμένα αριστουργήματα του παγκόσμιου κινηματογράφου – Μέρος 5ο
https://www.youtube.com/watch?v=YkWbTMJNWl4
Άλλο ένα μιούζικαλ της εποχής εκείνης από τη Warner Brothers , που όμως δε συνάντησε επιτυχία, αποτέλεσε ωστόσο μια από τις πρώτες πρωταγωνιστικές κινηματογραφικές εμφανίσεις της Loretta Young, ήταν το φιλμ του Edward F. Cline, «The Forward Pass» (1929). Με συμπρωταγωνιστή τον Douglas Fairbanks Jr. και τον John Wayne σε ένα μικρό ρολάκι, στα πρώτα βήματα της καριέρας του.
Η ταινία θεωρείται χαμένη σήμερα. Όπως και κάποιες άλλες ομιλούσες ταινίες που γύρισε η Loretta Young την περίοδο εκείνη στην ίδια εταιρεία. Ενδεικτικά αναφέρουμε τους τίτλους «The Girl in the Glass Cage» (1929), «Fast Life» (1929), «The Careless Age» (1929), «The Man from Blankley’s» (1930) και «Kismet» (1930), για το οποίο μιλήσαμε σε προηγούμενο άρθρο.
Δείτε επίσης:
Αντιγόνη Καρκανάκη: Η Κρητικιά που παράτησε τα πάντα για να σώσει ζωές
Πεθερά: 8 αποδείξεις ότι σας έχει σαν κόρη της
Αφιέρωμα : ΤΟΛΗΣ ΒΟΣΚΟΠΟΥΛΟΣ – Τα δύσκολα χρόνια πριν την καταξίωση!
Η μεγάλη ηθοποιός και σοπράνο Jeanette MacDonald, η αγαπημένη πρωταγωνίστρια του Louis B. Mayer, μέσα από τις 29 συνολικά κινηματογραφικές της εμφανίσεις, άφησε πολλές αξέχαστες ερμηνείες. Ανάμεσα τους τα φιλμ «Rose Marie» (1936), «San Francisco» (1936). «Sweethearts» (1938).
Ωστόσο μία ταινία στη φιλμογραφία της θεωρείται σήμερα χαμένη. Το φιλμ «Annabelle’s Affairs» (1931), σε σκηνοθεσία Alfred L. Werker, ρομαντική κωμωδία σε παραγωγή της Fox, που δε γνώρισε επιτυχία. Σήμερα σώζεται μονάχα μια μπομπίνα (10 λεπτά περίπου) από την ταινία.
Χαμένα αριστουργήματα του παγκόσμιου κινηματογράφου – Μέρος 5ο
Ο Michael Powell θεωρείται ένας από τους κορυφαίους Βρετανούς σκηνοθέτες, με ταινίες σταθμούς. Όπως «The Thief of Bagdad» (1940), «Black Narcissus» (1947), «The Red Shoes» (1948), «Peeping Tom» (1960).
Ξεκίνησε να σκηνοθετεί από τις αρχές της δεκαετίας του 30. Σήμερα αγνοούνται πολλές από τις πρώιμες ταινίες του. Ανάμεσα τους τα φιλμ «The Rasp» (1931), «Two Crowded Hours» (1931), «The Star Reporter» (1931), «C.O.D.» (1932), «Born Lucky» (1933), «The Price of a Song» (1935), «Someday» (1935), «The Brown Wallet» (1936). Ενώ κάποιες άλλες της ίδια περιόδου του Powell που θεωρούνταν χαμένες, είχαν καλύτερη τύχη. Καθώς τα τελευταία χρόνια βρέθηκαν κόπιες τους, συγκεκριμένα οι ταινίες «Hotel Splendide» (1932), «Rynox» (1932), «His Lordship» (1932), «The Love Test» (1935), «The Night of the Party» (1935) και το «The Man Behind the Mask» (1936). Που όμως βρέθηκε κατά 20 λεπτά συντομευμένο και όχι στην αρχική του μορφή.
Χαμένα αριστουργήματα του παγκόσμιου κινηματογράφου – Μέρος 5ο
Από σημαντικές βρετανικές παραγωγές της εποχής που σήμερα αγνοούνται, αναφέρουμε επίσης την ταινία μυστηρίου «The Missing Rembrandt» (1932). Σε σκηνοθεσία Leslie S. Hiscott, από τη σειρά ταινιών με ήρωα τους το θρυλικό Sherlock Holmes. «Men of Tomorrow» (1932) σε σκηνοθεσία Zoltan Korda με τους Merle Oberon, Robert Donat. «Murder at Monte Carlo» (1934), ταινία μυστηρίου σε σκηνοθεσία Ralph Ince, με τον Errol Flynn σε πρώτη κινηματογραφική εμφάνιση. «Squadron Leader X» (1943) κατασκοπική περιπέπτεια του Lance Comfort, με τους Eric Portman και Ann Dvorak. «Flight from Folly» (1945) του Herbert Mason, με την Pat Kirkwood και τον Hugh Sinclair. Τις παραπάνω ταινίες, το Βρετανικό Κινηματογραφικό ινστιτούτο περιλαμβάνει ανάμεσα στις 75 πιο επιθυμητές, ώστε να βρεθούν, χαμένες ταινίες.
Επίσης αξίζει να αναφέρουμε μια σειρά ταινιών με θέμα τους τον King Kong. Ιαπωνικής παραγωγής, όπως τα φιλμς «Wasei Kingu Kongu» (1933), «Edo ni arawareta Kingu Kongu: Henge no maki» (1938), «Edo ni arawareta Kingu Kongu: Ôgon no maki» (1938). Τα οποία καταστράφηκαν από το βομβαρδισμό της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι.
Ιδιαίτερη αναφορά θα κάνουμε και σε κάποιες κλασικές ταινίες, οι οποίες κυκλοφόρησαν στους κινηματογράφους. Σε μια πιο σύντομη εκδοχή τους, μετά από παρεμβάσεις των στούντιο και που η αρχική εκδοχή τους σήμερα αγνοείται. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η Βρετανική υπερπαραγωγή επιστημονικής φαντασίας «Things to Come» (1936). Βασισμένη στη γνωστή νουβέλα του H. G. Wells, σε σκηνοθεσία του Alexander Korda.
Η προφητική αυτή ταινία, που προαναγγέλλει το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Υπήρξε μια από τις ακριβότερες Βρετανικές παραγωγές όλων των εποχών και η αρχική της διάρκεια ήταν 130 λεπτά. Στην πρεμιέρα της στο Ηνωμένο Βασίλειο, προβλήθηκε μια συντομότερη κόπια των 108 λεπτών και στην Αμερική μια ακόμα συντομότερη των 97 λεπτών, η μεγαλύτερη βερσιόν δηλαδή που σώζεται σήμερα.
Χαμένα αριστουργήματα του παγκόσμιου κινηματογράφου – Μέρος 5ο
Κάτι ανάλογο είχε συμβεί και στο αριστούργημα του Frank Capra, «Lost Horizon» (1937). Μια περιπέτεια φαντασίας, βασισμένη στη νουβέλα του James Hilton και μια από τις ακριβότερες παραγωγές της Columbia. Η αρχική μορφή της έφτανε τις 6 ώρες. Η εταιρεία σκόπευε να την κυκλοφορήσει σε δύο μέρη, κάτι που δεν έκανε τελικά και ο Capra παρουσίασε μια συντομότερη εκδοχή των 3,5 ωρών. Που όμως δεν άρεσε στις δοκιμαστικές προβολές.
Τελικά η ταινία έκανε πρεμιέρα με διάρκεια 132 λεπτά και στη συνέχεια η εταιρεία έκοψε άλλα 14 λεπτά. Επανακυκλοφόρησε το 1942 με μια εκδοχή των 110 λεπτών, ενώ προβλήθηκε στην αμερικανική τηλεόραση τη δεκαετία του 50 με μια πετσοκομμένη εκδοχή των 92 λεπτών. Σήμερα σώζεται η εκδοχή των 132 λεπτών, με όλο το υπόλοιπο υλικό να θεωρείται χαμένο.
Χαμένα αριστουργήματα του παγκόσμιου κινηματογράφου – Μέρος 5ο
Το ίδιο είχε συμβεί και στην ταινία του Akira Kurosawa «The Idiot» (1951), μεταφορά στον κινηματογράφο του έργου του Fyodor Dostoevsky, που η αρχική της βερσιόν έφτανε τα 265 λεπτά, με την προυπόθεση να προβληθεί στους κινηματογράφους σε δύο μέρη. Τα στούντιο όμως κυκλοφόρησαν μια 3ωρη εκδοχή της ταινίας, παρά τις έντονες αντιρρήσεις του Kurosawa, αυτή δηλαδή που σώζεται σήμερα. Το 1991 ο ίδιος ο σκηνοθέτης αναζήτησε το αρχικό υλικό στα στούντιο Shochiku, καθώς γύριζε την ταινία «Rhapsody in August», δυστυχώς χωρίς αποτέλεσμα.
Μια ιδιαίτερα θλιβερή απώλεια στα κινηματογραφικά χρονικά, είναι η αρχική ολοκληρωμένη βερσιόν του αριστουργήματος του Orson Welles, «The Magnificent Ambersons» (1942), που γύρισε για την RKO και που πολλοί υποστήριζαν ότι στην ολοκληρωμένη της μορφή υπήρξε ανώτερη, ακόμα και από το «Citizen Kane» (1941), βασισμένη στο βραβευμένο με Πούλιτζερ βιβλίο του Newton Booth Tarkington. Η αρχική εκδοχή του Welles έφθανε τα 148 λεπτά, ωστόσο οι παραγωγοί απαίτησαν την περικοπή της, μετά από τη δυσαρέσκεια του κοινού σε μια δοκιμαστική προβολή.
Χαμένα αριστουργήματα του παγκόσμιου κινηματογράφου – Μέρος 5ο
Ο Welles αρχικά συμφώνησε και έκοψε κάποια λεπτά, ωστόσο η παραγωγή, βλέποντας να μη βελτιώνεται η αποδοχή της ταινίας σε άλλη μια δοκιμαστική προβολή, έβαλαν τους Fred Fleck , Robert Wise και Jack Moss να επεξεργαστούν ξανά την ταινία. Αποτέλεσμα, να περικοπούν πάνω από 40 λεπτά και να γυριστεί διαφορετικό, αισιόδοξο φινάλε.
Ο Welles δε συμφώνησε με την εκδοχή των 88 λεπτών που τελικά κυκλοφόρησε και τα αρνητικά των κομμένων σκηνών καταστράφηκαν λίγο αργότερα. Υποστηρίζεται πάντως ότι μια εκδοχή της ταινίας διάρκειας 135 λεπτών, από την πρώτη, μικρή συντόμευση, από τον ίδιο το σκηνοθέτη, υπάρχει στη Βραζιλία, και πρόκειται να πραγματοποιηθεί αναζήτηση της μέχρι το τέλος του 2020.
Άλλη μια περίπλοκη ιστορία για τον Welles ήταν η χαμένη και ανολοκλήρωτη ταινία του με τίτλο «The Deep», που γύρισε μεταξύ 1966 και 1969 στην πρώην Γιουγκοσλαβία, με πρωταγωνιστές τους Laurence Harvey, Jeanne Moreau και τον ίδιο, βασισμένη στο βιβλίο του Charles Williams «Dead Calm» -έγινε ξανά ταινία από τον Phillip Noyce το 1989 με τη Nicole Kidman και τον Sam Neill. Ο Welles ξεκίνησε να κάνει μια καλοστημένη εμπορική ταινία, σύντομα όμως τα οικονομικά του εξασθένησαν και ο πρόωρος θάνατος του πρωταγωνιστή Laurence Harvey δυσκόλεψε ακόμα την κατάσταση.
Δεν έλλειπαν σημαντικές σκηνές από την ταινία, πέρα από μια σκηνή έκρηξης στο φινάλε και κάποια διαλογικά μέρη με τη Jeanne Moreau. Στη συνέχεια το αρνητικό της χάθηκε, ενώ σώζονται δύο βερσιόν, μια έγχρωμη και μια ασπρόμαυρη. Πάνω σε αυτές το Μουσείο Κινηματογράφου του Μονάχου δημιούργησε μια εκδοχή της χωρίς μουσική. Κατά καιρούς κυκλοφορούν φήμες για «ολοκλήρωση» της ταινίας με χρήση υπότιτλων ή μεσότιτλων που θα αντικαταστούν ή θα εξηγούν τις χαμένες σκηνές.
Χαμένα αριστουργήματα του παγκόσμιου κινηματογράφου – Μέρος 5ο
Ταραχώδης και η πορεία μιας από τις πιο ιδιαίτερες «χαμένες» ταινίες που γύρισε ο Jerry Lewis το 1972, με τίτλο «The Day the Clown Cried», που είχε ως θέμα της τη φυλάκιση ενός κλόουν τσίρκου σε στρατόπεδο συγκέντρωσης των Ναζί, θέμα που ξαναείδαμε σε μεταγενέστερες ταινίες όπως «Life Is Beautiful» (1997) και «Jakob the Liar» (1999).
Η παραγωγή ωστόσο έμεινε χωρίς οικονομικούς πόρους, αναγκάζοντας τον Lewis να πληρώσει ο ίδιος πάνω από 2 εκατομμύρια δολάρια για να την ολοκληρώσει. Οι διενέξεις του Lewis με τη σεναριογράφο Joan O’Brien και κυρίως με τον παραγωγό Nat Wachsberger, εμπόδισαν την ταινία να βγει στους κινηματογράφους, καθώς ο Lewis ποτέ δεν κατάφερε να εξασφαλίσει τα δικαιώματα του σεναρίου. Πολύ λίγοι ήταν αυτοί που την είδαν, άλλοι, εκφράζοντας το θαυμασμό τους για μια διαφορετική ερμηνεία του Lewis στο ρόλο του κλόουν,άλλοι κατηγορώντας τον ότι έκανε κακή χρήση του Ολοκαυτώματος αναμειγνύοντας την κωμωδία με το απόλυτο ανθρώπινο δράμα.
Χαμένα αριστουργήματα του παγκόσμιου κινηματογράφου – Μέρος 5ο
Τις επόμενες δεκαετίες δημιουργήθηκε ένας μύθος σχετικά με την ύπαρξη της ταινίας και για το αν είχε ολοκληρωθεί. Ο ίδιος ο Lewis, σε ερώτηση δημοσιογράφου είχε κάποτε απαντήσει ‘’Δε θα τη δείτε ποτέ’’. Μετά το θάνατο του Lewis, ο γιός του Chris υποστήριξε ότι δεν υπάρχει πουθενά ολοκληρωμένο αρνητικό της ταινίας, ενώ το 2015 οι Los Angeles Times γράφουν ότι ο Lewis χάρισε μια κόπια στη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου , με την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξει καμία δημόσια προβολή της πριν από τον Ιούνιο του 2024.
Η αναφορά μας στις χαμένες ταινίες θα ολοκληρωθεί στο επόμενο άρθρο μας, σχετικό με τη θρυλική ταινία «Convention City» (1933), μοναδική ίσως περίπτωση ταινίας που καταστράφηκε από την ίδια την εταιρεία παραγωγής της μετά τις υποδείξεις του κώδικα Χειζ, για την υποτιθέμενη τολμηρότητα της, κλείνοντας έτσι μια από τις πιο ενδιαφέρουσες περιόδους του παγκόσμιου κινηματογράφου, την pre-code περίοδο.
ΝΚ
Διαβάστε παρακάτω και τα υπόλοιπα μέρη:
Χαμένα αριστουργήματα του παγκόσμιου κινηματογράφου – Μέρος 1ο
Χαμένα αριστουργήματα του παγκόσμιου κινηματογράφου – Μέρος 2ο
Χαμένα αριστουργήματα του παγκόσμιου κινηματογράφου – Μέρος 3ο
Χαμένα αριστουργήματα του παγκόσμιου κινηματογράφου – Μέρος 4ο
